ทิศทั้ง ๖
๑. ปุรัตถิมทิศ คือ ทิศเบื้องหน้า
มารดาบิดาบุตรพึงบำรุงด้วยสถาน ๕
- ท่านเลี้ยงมาแล้ว เลี้ยงท่านตอบ
- ช่วยทำกิจของท่าน
- ดำรงวงศ์สกุล (รักษาชื่อเสียงของวงศ์ตระกูล)
- ประพฤติตนให้เป็นคนควรรับทรัพย์มรดก
- เมื่อท่านล่วงลับไปแล้ว ทำบุญอุทิศให้ท่าน ฯ
มารดาบิดาได้รับบำรุงฉะนี้แล้วย่อมอนุเคราะห์บุตรด้วยสถาน ๕
- ห้ามมิให้ทำความชั่ว
- ให้ตั้งอยู่ในความดี
- ให้ศึกษาศิลปวิทยา
- หาภรรยาที่สมควรให้
- มอบทรัพย์ให้ในสมัย
๒. ทักขิณทิส คือ ทิศเบื้องขวา
อาจารย์ศิษย์พึงบำรุงด้วยสถาน ๕
- ด้วยลุกขึ้นยืนรับ
- ด้วยเข้าไปยืนคอยรับใช้
- ด้วยเชื่อฟัง
- ด้วยอุปัฏฐาก
- ด้วยเรียนศิลปวิทยาโดยเคารพ
อาจารย์ได้รับบำรุงฉะนี้แล้วย่อมอนุเคราะห์ศิษย์ด้วยสถาน ๕
- แนะนำดี
- ให้เรียนดี
- บอกศิลปะให้สิ้นเชิง ไม่ปิดบังอำพราง
- ยกย่องให้ปรากฏในเพื่อนฝูง
- ทำความป้องกันในทิศทั้งหลาย (คือจะไปในทางทิศไหนก็ไม่อดอยาก)
๓. ปัจฉิมทิส คือ ทิศเบื้องหลัง ภรรยา
สามีพึงบำรุงด้วยสถาน ๕
- ด้วยยกย่องนับถือว่าเป็นภรรยา
- ด้วยไม่ดูหมิ่น
- ด้วยไม่ประพฤติล่วงใจภรรยา
- ด้วยมอบความเป็นใหญ่ให้
- ด้วยให้เครื่องแต่งตัว
ภรรยาได้รับบำรุงฉะนี้แล้วย่อมอนุเคราะห์สามีด้วยสถาน ๕
- จัดการงานดี (งานภายในบ้านให้เรียบร้อย)
- สงเคราะห์คนข้างเคียงของสามีดี
- ไม่ประพฤติล่วงใจสามี
- รักษาทรัพย์ที่สามีหามาได้ไว้ (ใช้จ่ายอย่างมีคุณค่า)
- ขยันไม่เกียจคร้านในกิจการทั้งปวง
๔. อุตตรทิส คือ ทิศเบื้องซ้าย มิตร
กุลบุตรพึงบำรุงด้วยสถาน ๕
- ด้วยให้ปัน (เสียสละเอื้อเฟื้อแบ่งปัน)
- ด้วยเจรจาถ้อยคำไพเราะ
- ด้วยประพฤติประโยชน์ (ช่วยเหลือเกื้อกูลกัน)
- ด้วยความเป็นผู้มีตนเสมอ (ทำตัวให้เสมอต้นเสมอปลาย)
- ด้วยไม่แกล้งกล่าวให้คลาดจากความจริง
มิตรได้รับบำรุงฉะนี้แล้วย่อมอนุเคราะห์กุลบุตรด้วยสถาน ๕
- รักษามิตรผู้ประมาทแล้ว
- รักษาทรัพย์ของมิตรผู้ประมาทแล้ว
- เมื่อมีภัย เอาเป็นที่พึ่งพำนักได้
- ไม่ละทิ้งในยามวิบัติ
- นับถือตลอดถึงวงศ์ญาติของมิตร
๕. เหฏฐิมทิส คือ ทิศเบื้องล่าง บ่าว
นายพึงบำรุงด้วยสถาน ๕
- ด้วยจัดการงานให้ทำตามสมควรแก่กำลัง
- ด้วยให้อาหารและรางวัล (ให้ค่าแรงที่เหมาะสมกับงานที่ทำ)
- ด้วยพยาบาลในเวลาเจ็บไข้
- ด้วยแจกของมีรสแปลกประหลาดให้กิน
- ด้วยปล่อยในสมัย (ปล่อยให้มีการหยุดงานในบางโอกาส)
บ่าวได้รับบำรุงฉะนี้แล้วย่อมอนุเคราะห์นายด้วยสถาน ๕
- ลุกขึ้นทำงานก่อนนาย
- เลิกการงานทีหลังนาย
- ถือเอาแต่ของที่นายให้
- ทำงานให้ดีขึ้น
- นำคุณของนายไปสรรเสริญในที่นั้น ๆ
๖. อุปริมทิส คือ ทิศเบื้องบน สมณพราหมณ์
กุลบุตรพึงบำรุงด้วยสถาน ๕
- ด้วยกายกรรม คือทำอะไร ๆ ประกอบด้วยเมตตา
- ด้วยวจีกรรม คือพูดอะไร ๆ ประกอบด้วยเมตตา
- ด้วยมโนกรรม คือคิดอะไร ๆ ประกอบด้วยเมตตา
- ด้วยยินดีต้อนรับเข้าบ้านเรือนด้วยความเต็มใจ
- ทำการบูชาด้วยอามิสทาน ถวายบำรุงด้วยปัจจัย ๔
สมณพราหมณ์ได้รับบำรุงฉะนี้แล้วย่อมอนุเคราะห์กุลบุตร ด้วยสถาน ๖
- ห้ามไม่ให้กระทำความชั่ว
- ให้ตั้งอยู่ในความดี
- อนุเคราะห์ด้วยน้ำใจงาม
- ให้ได้ฟังสิ่งที่ยังไม่เคยฟัง
- ทำสิ่งที่เคยฟังแล้วให้แจ่มแจ้ง
- บอกทางสวรรค์ให้